Gegn hernaði hvers konar

Ennþá er ofbeldi svarað með ofbeldi. En þegar kemur að hernaði eru ótrúlega margir sem falla í þann pytt að gjalda líku líkt og verða með því morðingjar einsog hinir. Með því bæta þeir meiri olíu á ófriðarbálið og afraksturinn einsog sundursprengd borg í fréttatímanum þar sem margir liggja í valnum. Var það ekki Gandhi sem sagði eitthvað á þessa leið: Auga fyrir auga mun gera allan heiminn blindan- jú það var Gandhi.

En nú hefur maðurinn komið sér upp kjarnorkuvopnum og hverskonar sem getur tortímt lífi á jörðinni. Hann er meira að segja búinn að prufukeyra kjarnorkuvopn á fólki. En eins og allir vita er ekki hægt að vinna kjarnorkustríð. Það er enginn sigurvegari í eyðileggingu, aðeins eyðileggjendur. Það gætu allir farist.

Svo er herjum venjulega stjórnað af einum brjálæðingi, svokölluðum "alpha male/female" sem er búinn að missa vitið fyrir löngu og allir segja bara já við hann - en mesti hálfviti heimsins er sá sem fylgir mesta hálfvita heimsins. 

Allir hermenn verða að hlýða, sem gerir þá ekki að hálfvitum heldur jávitum, sem er sérstök tegund af fávita. Þeir eru búnir að afsala sér sjálfum sér til illra afla, eða herja hverskonar og gera einfaldlega það sem þeim er sagt að gera - að drepa. Og gleymum ekki að án þeirra hefði Hitler staðið einn - eða eins og segir í frábæru lagi Donovans: Universal Soldier. Heimurinn á ekki að vopnvæðast, hann á að afvopnast. Hernaði ætti að mótmæla með friðsamlegum hætti og elska ætti alla menn ef mögulegt, að mínu viti.

Eitt sem mig langar að minnast á þegar kemur að stríðum, en það eru trúarbrögðin sem stundum hvetja beinlínis til stríðs einsog t.d. Ísraelar trúa því að guð þeirra hafi gefið þeim landið umfram aðra menn. En fyrir mér eru trúarbrögðin til vitnis um stórkostlega heimsku mannanna og helst til þess fallin að skipta fólki í hópa og að fylla höfuð þess af lími. Það getur enginn sannað eða afsannað tilvist guðs eða endurfæðingar en þúsund síðna trúarrit og doðrantar, gallaðir einsog þeir eru, gera að mínu áliti hlutina verri. Þósvo það standi margt í trúarbrögðunum sem margir geta verið sammála um, þarf það ekki að vera að þau séu sönn.

Nú um stundir á sér stað annarskonar hernaður en sá hefðbundni, en það er hernaðurinn gegn náttúrunni. Á um það bil 150 árum er maðurinn kominn hálfa leið með að eyðileggja jörðina með aukningu gróðurhúsalofttegunda, eftir önnur 150 ár með sama áframhaldi verður lífið einsog við þekkjum það, farið, að mínu áliti. Losunin hefur verið að aukast ár frá ári en ekki minnka, sem bætir svörtu ofaná svart. Við erum ekki að gera nándar nógu mikið, en úr því sem komið er, munum við mögulega aldrei geta gert nóg.

Annað sem á sér stað er meðferðin á dýrunum í verksmiðjubúskapnum. Dýrin hafa það álíka slæmt og fangar í fangabúðum nasista. 

Þó fagna ætti öllu lífi er löngu kominn tími til að fólk spyrji sig hvort ekki sé rétt að stilla barneignum í hóf, því endalaus mannfjölgun getur aldrei orðið. 

 

Höfundur er náttúruníðingur með kolefnisspor og dýraníðingur sem borðar svín og egg þó í litlum mæli sé.

The Greenhouse_effect - in common language

All objects emit light that depends on their temperature (thermal radiation). This does not mean the visible light that comes from objects when sunlight falls on them or something like that, but light that depends on their temperature. The hotter the object, the more energetic the light. In ordinary objects this light is invisible, (is, for example, in the infrared region), but if the object is heated more, it begins to illuminate in the visible region (such as red-hot iron).

 

The sun warms the earth's surface and the earth radiates invisible light depending on its temperature in each place. In the atmosphere there are gases, for example greenhouse gases that "absorb" part of this light and then the molecules begin to rotate and vibrate more and with that it heats up. This is not completely different from what happens in a microwave oven. The microwave oven makes invisible light, which the oven produces in a certain way and the food in it absorbs this light, which causes the molecules in the food to rotate and with that it heats up.

 

When the earth radiates its invisible light, some of it would just go into space, but when more greenhouse gases are added, more of the heat is absorbed by the atmosphere and some of it is radiated back to the earth.

 

The problem is mainly fossil fuels, oil, gas and coal. When burned, the greenhouse gas carbon dioxide is formed. Someone may then ask if the man has not always been burning firewood and thereby producing carbon dioxide. Yes, that's right, but what happened then was that plants absorbed the carbon dioxide that was created by the fire, as well as water and sunlight, and produced from it oxygen and carbohydrates, in a process called photosynthesis, so this was a cycle in which the carbon dioxide formed by the fire of the firewood was occupied by other plants and the amount of carbon dioxide remained fairly stable in the atmosphere. When fossil fuels are burned, on the other hand, carbon is added to the carbon cycle and carbon dioxide in the atmosphere, causing increased greenhouse effect, whereas larger portion of the earth’s thermal radiation is absorbed by the atmosphere and some of it is radiated back to earth. It should be noted that part of the added carbon dioxide goes into the sea and causes ocean acidification.

 

Without the greenhouse effect it would not be habitable on earth, it would simply be too cold, but the increase in greenhouse gases could be causing rapid warming.

Eðlis- og efnafræði gróðurhúsaáhrifa (tilraun til útskýringar á mannamáli)

Allir hlutir lýsa frá sér ljósi sem fer eftir hitastigi þeirra (thermal radiation). Þá er ekki verið að tala um það sýnilega ljós, sem berst frá hlutunum þegar fellur á þá sólarljós eða eitthvað slíkt, heldur ljós sem fer eftir hitastigi þeirra. Því heitari sem hluturinn er, því orkuríkara er ljósið. Hjá venjulegum hlutum er þetta ljós ósýnilegt, (er t.d. á innrauða sviðinu), en ef hluturinn er hitaður meira fer hann að lýsa á sýnilega sviðinu (eins og t.d. rauðglóandi heitt járn).

Sólin hitar yfirborð jarðarinnar og jörðin geislar frá sér ósýnilegu ljósi sem fer eftir hitastigi hennar á hverjum stað. Í andrúmsloftinu eru svo lofttegundir, m.a. gróðurhúsalofttegundir sem “gleypa” hluta þessa ljóss og þá fara sameindirnar að snúast hraðar og titra meira og við það hitnar. Þetta er ekki alls ólíkt því sem gerist í örbylgjuofni. Örbylgjuofninn sendir frá sér ósýnilegt ljós, sem ofninn framleiðir með ákveðnum hætti og maturinn í honum gleypir þetta ljós og við það fara sameindirnar í matnum að snúast hraðar og við það hitnar hann.

Þegar jörðin geislar frá sér sínu ósýnilega ljósi, þá færi hluti af því bara út í geim, en þegar er aukið við gróðurhúsalofttegundir verður stærri hluti varmans eftir í lofthjúpnum og hluti geislast aftur til jarðarinnar.

Vandamálið er einkum jarðefnaeldsneyti, olía, gas og kol. Þegar það er brennt myndast gróðurhúsalofttegundin koltvísýringur. Einhver kann þá að spyrja, hvort maðurinn hafi ekki alltaf verið að brenna eldivið og framleiða með því koltvísýring. Jú það er rétt, en það sem gerðist þá, var að plöntur tóku upp koltvísýringinn, sem varð til við brunann, auk vatns og sólarljóss og framleiddu úr því súrefni og kolvetni, í ferli sem heitir ljóstillífun, þ.a. þetta var hringrás þar sem sá koltvísýringur sem myndaðist við brunann á eldiviðnum, var upptekinn af öðrum plöntum og magn koltvísýrings hélst nokkuð stöðugt í andrúmsloftinu. Þegar jarðefnaeldsneyti er brennt aftur á móti, þá bætist við magn kolefnis í kolefnishringrásinni og koltvísýrings í andrúmsloftinu, sem veldur auknum gróðurhúsaáhrifum, þar sem stærri hluti varmans sem jörðin geislar frá sér verður eftir í lofthjúpnum og hluti geislast aftur til jarðarinnar. Þess ber að geta að hluti viðbætts koltvísýrings fer í höfin og veldur súrnun sjávar.

Án gróðurhúsaáhrifa væri ekki byggilegt á jörðinni, það væri einfaldlega of kalt, en aukning gróðurhúsalofttegunda gæti verið að valda örri hlýnun.

 

Höfundur var efnafræðingur í gamla daga.